Hoe herken je een Kruisbes?
De Kruisbes (Ribes uva-crispa) is een kleine bladverliezende struik, tot 50-100 centimeter hoog. De struik heeft overhangende takken, bezaaid met stevige doorns en 2-5 centimeter grote bladeren. In mei komen er lichtgroene of roodachtige bloemetjes tevoorschijn, meestal in trosjes. Op de plek van de bloemen ontstaan groene bessen, die afhankelijk van het soort kruisbes, groen blijven of rood kleuren. Meestal zijn ze eind juli rijp en hebben dan een diameter van 1-2 centimeter. De smaak is geweldig; een mooie mix van zuur en zoet, gelijkend op de smaak van een frisse ‘knisperende’ witte wijn.
Waar kan je wilde Kruisbes vinden?
De Kruisbessenstruik is te vinden op voedselrijke, licht vochtige en licht beschaduwde grond in bossen en heggen. Ook op aan de zon blootgestelde hellingen aan zee komt de Kruisbes voor. Inmiddels heb ik in mijn woonomgeving ook plekjes ontdekt waar wilde kruisbessenstruiken groeien. Zo valt mij op dat ze bij kinderboerderijen vaak te vinden zijn. In het wild zijn de bessen vaak wat klein en erg behaard, maar hebben wel een heel intense kruisbessensmaak!
Kruisbessenstruik in je eigen tuin
Als je eenmaal een wilde kruisbessenstruik gevonden hebt, kijk dan of de struik een liggende tak heeft die wortel heeft geschoten. Snijd deze dan met wortel en al af en plant in de tuin op een plekje waar sprake is van zon en het vochtig is. Ook kan je in de winter een tak afsnijden, die in water zetten en planten in de tuin zodra er wortels zijn verschenen. Binnen no-time heb je dan je eigen kruisbessenstruik in de tuin! Je kan natuurlijk ook een struik kopen bij een tuincentrum. Ik zie daar eigenlijk altijd diverse soorten staan.
Hoewel de kruisbessenstruik qua verzorging niet veel bijzonders nodig heeft, heb ik helaas wel bijna elk jaar te maken met een plaag ongedierte op de struik. Lees hier mijn ervaringen betreft de bessenbladrups.
Bereidingen van Kruisbes
Kruisbessen kunnen goed gebruikt worden om jam, compote of gelei van te maken. Bij desserts, maar ook in sauzen (bij vette vis, zoals makreel) smaakt hij erg goed. Zie ook mijn recept van kruisbessen van de grill met buratta voor als je echt eens een bijzonder smaakvol en makkelijk gerechtje op een mooie zomeravond wilt eten!
